Maatregelen op gebiedsniveau
Er is al veel praktische informatie beschikbaar over klimaatadaptief én natuurinclusief bouwen op gebiedsniveau. Hieronder vind je een overzicht van handige websites en publicaties.
Algemeen
Roadmap klimaatrobuuste gebiedsontwikkeling (City Deal Klimaatadaptatie, pdf, 2018)
Een helder overzicht van instrumenten die beschikbaar zijn om klimaatbestendige gebiedsontwikkelingen te realiseren. Must read.
Leidraad Klimaatadaptatie in aanbestedingen en contracten (Tauw, pdf, juni 2020)
Deze leidraad van Tauw helpt overheden om klimaatadaptatie te borgen in de aanbestedingsprocedure.
De hittebestendige stad (Onderzoeksprogramma Urban Technology, HvA, pdf, mei 2020)
Gemeenten hebben de opgave om vanaf 2020 bij herinrichting van de stad voldoende klimaatbestendige maatregelen te treffen. Deze publicatie is het resultaat van twee jaar praktijkgericht onderzoek dat het kennishiaat omtrent de hittebestendige inrichting in steden wil verkleinen. Bevat concrete handvatten voor een hittebestendige inrichting van de buitenruimte, gericht op professionals.
Handreiking Slim Koppelen Klimaatadaptatie voor gemeenten (Nationaal Kennis- en
innovatieprogramma Water & Klimaat, pdf, februari 2020)
Deze handreiking beschrijft de belangrijkste koppelkansen van klimaatadaptatie met een drietal andere grote opgaven: de energietransitie, de grote nieuwbouwopgave en de cyclus van groot onderhoud en renovatie. De handreiking geeft een overzicht, signaleert kansen en knelpunten, geeft concrete handvatten en voorbeelden, en verwijst naar achtergronddocumentatie. Bedoeld voor gemeenten, en dan specifiek beleidsmakers klimaatadaptatie/bouw/energie, gebiedsontwikkelaars en professionals renovatie/beheer & onderhoud.
Toolbox Klimaatbestendige Stad (NKWK, website)
Online tool om te verkennen welke adaptatiemaatregelen een wijk, buurt, terrein of straat het beste beschermen tegen wateroverlast, droogte en hitte. Geeft inzicht in de bewezen effectiviteit van de maatregelen. Geschikt om individueel én in interactieve bijeenkomsten met gemeenten, waterschappen en belanghebbenden (zoals bewoners, ondernemers of beheerders) klimaatadaptatiemaatregelen te verkennen en richting te geven aan ontwerpoplossingen. De toolbox toont direct na het intekenen van een maatregel de gecombineerde effecten daarvan voor ‘te nat, te droog en te heet’. Ook de aanleg- en beheerkosten van de maatregelen worden globaal geschat.
RVO storymap natuurinclusieve verstedelijking (RVO, website)
Het team Gebied en Ruimtelijke Ontwikkeling van RVO maakte in opdracht van LNV een fraaie storymap natuurinclusieve verstedelijking. Deze is in eerste instantie bedoeld als inspiratie voor Rijksambtenaren van LNV, BZK en IenW, zodat zij een natuurinclusieve aanpak in kunnen brengen bij de Rijk-Regio gesprekken over verstedelijking.
Werken aan infranatuur (Rijkswaterstaat, pdf, 2019)
Gezaghebbende publicatie over infranatuur.
NL Gebiedslabel
Het NL Gebiedslabel helpt overheden, woningcorporaties en architecten om ambities voor een toekomstbestendige leefomgeving om te zetten naar concreet meetbare doelen.
Klimaatatlas (Provincie Zuid-Holland)
Interactieve kaarten over diverse thema’s van biodiversiteit tot wateroverlast.
Case studies en voorbeeldprojecten
Bouwadaptief.nl (Provincie Zuid-Holland)
Inspirerende voorbeeldprojecten op het gebied van klimaatadaptatie. Op dezelfde website staat ook een groot aantal mogelijk maatregelen opgesomd, van aanleg van geveltuintjes tot zonering van gebouwen.
Klimaatslimme verstedelijking (Watertorenberaad, pdf, maart 2020)
Rotterdam, Tilburg, Zwolle, provincie Noord-Brabant, Staatsbosbeheer, Heijmans, Hogeschool van Amsterdam en het Watertorenberaad werken samen aan een Impactproject Klimaatslimme Verstedelijking. Ontwerp, analyses en bevindingen van de gebiedsontwikkeling Hart van Zuid Rotterdam zijn als basis gebruikt voor de dialoog met stakeholders in Tilburg voor mogelijke ontwerp(en) van Koningsplein-Paleisring-aansluiting Piushaven. De case Stationsplein-Assendorp Zwolle focust op samenwerking, aanbesteding, contractering en criteria voor klimaatslim opdrachtgeverschap.
Voorbeeldenboek Klimaatadaptieve bouwprojecten (Platform31, pdf, april 2019)
Bespreking van 4 nieuwbouw casussen met nadruk op waterberging: Park Spoorloos in Delft, Centrumeiland IJburg in Amsterdam, EVA-Lanxmeer in Culemborg en Westergouwe in Gouda.
Stedenbouwkundige ingrepen en de relatie met gezondheid en welzijn (Gemeente Deventer, drs. B. Horjus en ir. L. Bos, pdf, januari 2020)
Hoe kan de bouw van een woonwijk zorgen voor positieve impact op klimaatadaptatie, biodiversiteit, welzijn en CO2-vastlegging? Een stedenbouwkundige en een sociale wetenschapper onderzochten in opdracht van de gemeente Deventer de resultaten en effecten van de natuurinclusieve aanpak in en rond het plangebied Steenbrugge, ten behoeve van de businesscase en beleidsvorming. Uit de eerste resultaten blijkt dat een groene inrichting leidt tot meer welzijn van bewoners en een forse besparing op ziektekosten.
De vraagtekens (en aanbevelingen) bij klimaatadaptatie (Platform31, pdf, november 2018)
Welke vragen en drempels ervaren gemeenten, waterschappen en provincies die met klimaatadaptatie aan de slag gaan? Platform31 heeft bij tien regio’s zes maanden meegekeken. Dit resulteerde in een aantal handzame adviezen, tien aanbevelingen en één essay: zo maak je werk van klimaatadaptatie.
Rapport ‘De natuur als oplossing voor de effecten van klimaatverandering in de stad’ (City Deal Klimaatadaptatie / Arcadis, pdf, 2019)
Relevante achtergrondinformatie voor bouwers en ontwikkelaars over ‘nature based’ oplossingen voor klimaatadaptatie. Zie ook: Nature Based Solutions (Arcadis). Nuttige inventarisatie van relevante initiatieven, onderzoeken en netwerken.
Inspiratiemagazine Natuurinclusief Bouwen (Eenmalige uitgave van Provincie Overijssel, pdf, 2019)
Mooi, actueel en inspirerend.