Voorlopig geen verplichting gebruik hemel- en grijswater in nieuwbouw

Het gebruik van hemelwater- en grijswatersystemen in nieuwbouw kan een bijdrage leveren aan het voorkomen van toekomstige drinkwatertekorten. Maar van een eventuele verplichting hiertoe, in het Besluit bouwwerken leefomgeving, is vooralsnog geen sprake. Daarvoor is extra onderzoek nodig.

De ministers van BZK en IenW hebben op 13 oktober in een brief aan de Tweede Kamer laten weten dat aanvullend onderzoek nodig is naar onder andere gezondheidsrisico’s van grijswater en hemelwater. Ook moet duidelijk worden hoe een eventuele verplichting in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) zich verhoudt tot andere maatregelen om drinkwater te besparen.

Verkennend onderzoek
In de watersector is momenteel veel aandacht voor de beschikbaarheid van drinkwater in de nabije toekomst. Drinkwaterbedrijven, provincies en waterschappen maken zich zorgen over mogelijke tekorten. Daarom heeft het ministerie van BZK de toepassing van hemel- en grijswater laten onderzoeken door bureau Witteveen+Bos. De uitkomsten zijn gebundeld in het rapport ‘Hemelwater- en grijswatergebruik in het gebouw. Mogelijke verplichting in Bbl’. Claudia Bouwens (programmaleider KAN platform) heeft eerder al kritisch gereageerd op de uitkomsten van dit onderzoek.

Het vervangen van drinkwater door hemel- en grijswater bij laagwaardig watergebruik, zoals het doorspoelen van de wc, wordt in het rapport van Witteveen+Bos gezien als één van de oplossingen voor het toekomstige drinkwaterprobleem. De belangrijkste uitkomsten van het onderzoek zijn:

• Een verplichting van hemel- en grijswatergebruik vraagt om extra installaties in nieuwbouwwoningen en dat brengt kosten met zich mee voor de toekomstige bewoners;
• Er zijn onzekerheden rondom het gezond en veilig kunnen toepassen van systemen die drinkwater besparen;
• Er kunnen negatieve gevolgen zijn voor de Milieuprestatie Gebouwen (MPG);
• Er moet beter in kaart gebracht worden hoe een mogelijke verplichting zich verhoudt tot andere maatregelen om drinkwater te besparen.

Onderzoek en vervolgstappen
Om een afgewogen beslissing te kunnen nemen over een mogelijke verplichting in het Bbl willen de Ministeries van BZK en IenW verder onderzoek doen. Zo moet duidelijk worden of, en zo ja, welke gezondheidsrisico’s er zijn. Ook de totale milieu-impact moet in kaart worden gebracht, evenals de kosten en baten van mogelijke systemen, en eventuele compensatie voor eigenaren van nieuwbouwwoningen. Ook komt er onderzoek naar alternatieve oplossingen om vraag en aanbod van drinkwater in evenwicht te houden. Hierbij worden ook andere slimme manieren van watergebruik op gebouwniveau meegenomen.

Huidige regelgeving en normering
Het Bbl stelt landelijke regels voor hemelwater, afvalwater en drinkwater/warmwater. Hemelwater- en grijswatersystemen kunnen op vrijwillige basis gebruikt worden als ze voldoen aan het Bbl, het Drinkwaterbesluit en de Drinkwaterregeling. Op dit moment mogen collectieve installaties alleen regenwater/huishoudwater gebruiken voor het doorspoelen van wc’s. Individuele systemen hebben geen specifieke eisen.