Rijkshandreiking helpt gemeenten met meer groen in de stad

Minister Hugo de Jonge (BZK) en minister Christianne van der Wal (LNV) hebben op 31 mei de voortgangsbrief Groen in en om de stad (GIOS) en de bijbehorende handreiking naar de Tweede Kamer gestuurd. De handreiking geeft gemeenten en provincies inhoudelijke en procesmatige adviezen om te zorgen dat groen volwaardig wordt meegenomen in planvorming van nieuwe woonwijken (inbreiding en uitbreiding) én het bestaande bebouwde gebied.

De komende jaren zal de Nederlandse bevolking groeien en daarmee groeit ook de woningbouwopgave. Het belang van voldoende ruimte voor groen in en om de stad wordt daarmee steeds groter. Voor gemeenten is dit een uitdagende puzzel. Daarnaast zijn er complicerende factoren zoals de achteruitgang van de biodiversiteit, voortgaande verandering van het klimaat, toenemende leefbaarheidsvraagstukken en gezondheidsverschillen.

De Handreiking Groen in en om de Stad biedt een integrale ruimtelijke benadering op verschillende schaalniveaus zoals de straat, de buurt, de wijk, de stad en de regio. Hierbij wordt er gestuurd op de diverse kwaliteiten en functies van groen. Het gaat om een set van harde kwantitatieve eisen en kwalitatieve eisen, waarbij rekening wordt gehouden met schaalniveaus, nieuwbouw en bestaande bouw, openbaar en privaat terrein en ruimte voor lokaal maatwerk. De toepassing van de handreiking is vrijwillig. Gemeenten en provincies kunnen hier zelf in hun eigen tempo mee aan de slag gaan.

Wat kun je ermee?
De handreiking biedt gemeenten een goed hulpmiddel om een (nul)scan uit te voeren, die inzicht geeft in de staat van het totale groenareaal van de gemeente, ook in relatie tot het eigen groenbeleid. Dit helpt gemeenten om de volgende groene stap te bepalen. De handreiking kan op maat en flexibel ingezet worden. Het is mogelijkheid om een eigen invulling te geven aan groenpercentages en (aanvullende) kwalitatieve eisen en/of parameters, maar men kan ook de standaard borgingssystematiek uit deze handreiking gebruiken.

Voor wie?
De handreiking is bedoeld voor gemeentelijke en provinciale ambtenaren die betrokken zijn bij de groenopgave in en om de stad. Daarnaast is de handreiking ook interessant voor ontwerpers van adviesbureaus, ontwikkelaars, bouwbedrijven, woningcorporaties en groenondernemers. Verder kan de publicatie ook interessant zijn voor studenten met een studie gerelateerd aan beleids- en planvorming, ontwerp voor en van de fysieke leefomgeving en vergroening van de stad.

Omgevingswet
De ministeries hebben ook onderzoek laten doen naar de financiële consequenties, zowel voor aanleg en beheer, als voor de kosten die bespaard kunnen worden door meer groen in de stad. Verder is de inzet van de Omgevingswet voor meer groen in de stad uitgebreid onderzocht. Deze juridische verkenning laat zien dat er diverse manieren zijn om te sturen op groen.

Status en vervolg
Dit instrument is in een kort tijdsbestek opgesteld en wordt nog verder ontwikkeld. Uiteraard is er ruimte voor feedback van gebruikers voor het optimaliseren van de handreiking. De komende tijd wordt de handreiking verder getest in de praktijk. Gemeenten worden uitgenodigd om met de handreiking aan de slag te gaan! Doel is hieruit te leren: waar lopen we tegenaan? Waar zijn aanscherpingen nodig, etc. Verschillende gemeenten hebben al interesse getoond.

De GIOS handreiking is tot stand gekomen in opdracht van de ministeries van BZK en LNV onder leiding van Arcadis, &Flux en in samenwerking met diverse gemeenten, provincies, groen- en natuurorganisaties en andere betrokken stakeholders.

Downloads:
Handreiking Groen in en om de Stad
Financiële verkenning – Rebel
Calculaties GIOS nationaal – &Flux en Arcadis
Sturen op groen in en om de stad met de Omgevingswet – KokxDeVoogd