Stapeling klimaatrisico’s en financiële draagkracht op de woningmarkt

Klimaatverandering zorgt voor grotere risico’s, die vaker voorkomen en meer schade veroorzaken aan Nederlandse woningen. De studie ‘Stapeling klimaatrisico’s en financiële draagkracht op de woningmarkt’ van ABN AMRO bekijkt in welke wijken de risico’s van klimaatverandering en de kosten van verduurzaming op termijn mogelijk te veel vragen van bewoners.

De effecten van klimaatverandering op de woningmarkt zijn relevant voor banken. Als de kosten van klimaatadaptatie flink toenemen is het mogelijk dat bewoners hun hypotheek niet meer kunnen betalen en banken daardoor grote risico’s lopen.

Het ABN AMRO onderzoek laat 900 wijken zien waar klimaatrisico’s in combinatie met de verduurzamingsopgave mogelijk te veel vragen van bewoners. Deze wijken liggen eerder in steden, langs rivieren en in het noorden en westen van Nederland. Hier lopen de woningen een flink risico op het gebied van wateroverlast, funderingsproblemen en/of verduurzaming. Ze hebben een gemiddelde WOZ-waarde lager dan 350.000 euro en het gemiddelde huishoudinkomen van bewoners is lager dan 35.000 euro.

Samenvatting onderzoek

• Risico’s op overstromingen en funderingsproblemen vertalen zich nog nauwelijks in prijskorting bij woningaankopen. Daardoor dragen toekomstige kopers deze risico’s vooralsnog alleen en dreigt onder zittende woningeigenaren onderwaarde. Verduurzamingskosten zijn wel volledig ingeprijsd, maar dit wil nog niet zeggen dat woningeigenaren de verduurzaming na aankoop ook kunnen betalen.
• Het goede nieuws: niet alle risico’s spelen overal. Sterker: nergens spelen alle risico’s tegelijk. Het slechte nieuws: in financieel kwetsbare wijken kan ook een van de fysieke risico’s of verduurzaming alleen al te veel gevraagd zijn. Dit onderzoek brengt de ‘klimaatkwetsbare wijken’ voor het eerst in kaart.
• In 900 wijken zijn de klimaatrisico’s en vooral de verduurzamingsopgave voor bewoners mogelijk te veel gevraagd.
• Het inprijzen van klimaatrisico’s is uiteindelijk een verdelingsvraagstuk tussen zittende eigenaren en toekomstige eigenaren. Omdat toekomstige eigenaren steeds meer risico’s tegemoet zien, is het zo spoedig mogelijk inprijzen van de huidige risico’s wenselijk.
• Om te voorkomen dat kwetsbare huishoudens naar de, door risicobeprijzing, in waarde gedaalde panden toetrekken is er mogelijk een rol weggelegd voor hypotheekverstrekkers en de overheid.
• Naast deze directe effecten op de waarde van panden en het financieren van herstel zijn er ook indirecte effecten op de lokale – en landelijke economie te onderzoeken. Dit doet ABN AMRO samen met de economen van Rabobank en ING in een vervolg onderzoek.