Natuurinclusieve bouw: egels, vleermuizen en vogels in en om je huis

Dit artikel verscheen eerder op nu.nl

In een natuurinclusieve woning kan het zomaar zijn dat je je huis deelt met dieren die helpen de omgeving in balans te houden. Door het bouwen van groene daken, nestkasten en schuilplaatsen in gevels en tuinmuren, wonen onder andere vleermuizen, zwaluwen, egels en mezen in en rond je huis. Een groene tuin maakt het plaatje compleet.

“Als je weet hoe belangrijk bepaalde dieren zijn, ga je ze meer waarderen,” zegt Harwil de Jonge (Heijmans). Zo eten zwaluwen en vleermuizen honderden muggen per dag, bevrijdt de egel je van een slakkenplaag en snacken mezen van de eikenprocessierups.

Huizen worden tegenwoordig zo goed geïsoleerd en tuinen zijn zo versteend, dat er weinig plek overblijft voor insecten, vogels en andere dieren. In de afgelopen vijftig jaar verdween 68 procent van de diersoorten op aarde. Het bouwbedrijf is een van de partijen die met natuurinclusief bouwen kansen ziet om de natuur weer naar de stad te krijgen.

Natuurinclusief bouwen kan natuur weer de ruimte geven door groene daken en gevels te maken, nestkasten in te bouwen in woningen en de omgeving te vergroenen. Volgens Robbert Snep, onderzoeker bij Wageningen University & Research op het gebied van natuur in steden, is het belangrijk dat gemeentes, projectontwikkelaars en bewoners hierin samen optrekken.

“Een nestkast ophangen is niet genoeg. Vogels en egels moeten ook te eten hebben. Een groene wijk helpt daarbij, en groene tuinen met bloemen, struiken en bomen. We hebben regenwormen en pissebedden nodig in de bodem en insecten in de lucht”.

Ook projectontwikkelaar De Jonge zorgt bij bouwprojecten voor het vergroenen van het gebied en de ecologische verbinding met andere gebieden. Tuinen vormen een belangrijke groene schakel in een natuurinclusieve wijk. “We zien vaak versteende tuinen. Mensen die hun kunstgras stofzuigen: dat moet echt anders,” zegt De Jonge. Heijmans geeft daarom ook workshops aan bewoners over de aanleg van onderhoudsvriendelijke, groene tuinen.

Volgens wetenschapper Snep zijn we het contact met de natuur verloren. “We weten tegenwoordig veel te weinig over de natuur. We zien het vaak als overlast: bladeren op straat, kwakende kikkers”. Natuurinclusieve wijken kunnen dat contact weer herstellen. Natuur zorgt ervoor dat je gezonder en gelukkiger bent, wijzen deze onderzoeken van onder andere de Univerisiteit van Exeter uit. Ook brengt een groene omgeving verkoeling en versterkt het contact met andere mensen.

Voorbeelden van natuurinclusieve projecten zijn de woonwijken Parijsch in Culemborg en Space-S in Eindhoven, waar je daktuinen vol insecten ziet en egelhuizen, nestkasten en insectenhotels in schuttingen. Economische voordelen heeft een natuurinclusief huis volgens De Jonge ook: “Woningen in een groene wijk leveren meer op. Huizen aan een park zijn duurder”.

Verschillende bouwbedrijven zoals Heijmans en Ballast Nedam verwerken natuur in een vroeg stadium in hun bouwplannen, evenals woningcorporatie BrabantWonen en de gemeente Breda. Maar standaardpraktijk is het nog niet overal. Volgens NL Greenlabel, een organisatie die natuurinclusief bouwen stimuleert, is op dit moment een krappe 10 procent van de bouwontwikkelingen natuurinclusief.

“Landelijk moet hier meer beleid op komen,” stelt De Jonge, “want om grotere stappen te nemen voor meer natuur, hebben we de overheid nodig. Een groene publieke ruimte is essentieel om de natuurinclusieve bouw te laten slagen”. Onlangs riep een brede groep wetenschappers en natuurorganisaties de overheid op om deze manier van bouwen standaard op te nemen in bouwprojecten. Minister Carola Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) reageerde positief en wil natuurinclusief bouwen gangbaar maken.