KAN webinar: “Niet alles kan, maar samen kun je wél meer”

Verslag van het KAN-webinar van 24 juni 2020 – door Anton Coops.

Het is juni 2020. Het noorden van Siberië zucht onder een hittegolf. Zelfs boven de poolcirkel snakken de mensen naar een beetje koelte. En in Nederland lanceren de brancheverenigingen Bouwend Nederland, NVB-bouw en NEPROM het KAN-platform. KAN staat voor Klimaat Adaptief bouwen mét de Natuur.

Bouwers en ontwikkelaars zijn inmiddels al jaren bezig met maatregelen om de CO2-uitstoot in de gebouwde omgeving terug te dringen. Klimaatscepsis kan deze sector zich gewoonweg niet permitteren. Aardgas is uit, nul-op-de-meter en circulair bouwen zijn in. Het nieuw opgerichte KAN-platform richt zich enerzijds op klimaatgerelateerde problemen, zoals zomerse hittestress en wateroverlast als gevolg van extreme hoosbuien. Anderzijds is werken mét de natuur voor de nieuwbouw vooral een kans. Bewoners worden blij van groen in de woonomgeving en zijn zelfs bereid om daarvoor de beurs te trekken. We kunnen niet allemaal in Laren of Wassenaar wonen, maar de ‘beton en asfalt-look’ heeft zijn langste tijd gehad.

KAN webinar
Aan de vlotte inleiding van voorzitter Jan Fokkema (directeur NEPROM) is te merken dat hij inmiddels heel wat webinars heeft geleid. Fokkema memoreert in zijn inleiding dat de lancering van het KAN-platform in eerste instantie in maart zou plaatsvinden, maar COVID-19 stak daar een stokje voor. Dan maar een digitale aftrap, die gelukkig goed bezocht is met ruim 100 deelnemers. Het eerste onderdeel van het programma noemt Fokkema het “testen van de interactiviteit”. De Mentimeter wordt gebruikt om te kijken wie er allemaal zijn aangeschoven. Ontwikkelaars en bouwers zijn in de meerderheid, gevolgd door ambtenaren. Ronduit bemoedigend is de reactie van de deelnemers op de vraag ‘Wat houdt je tegen om natuurinclusief te bouwen?’ Het meest voorkomende antwoord is ‘niets’.

Samen aan de lat
Piet Adema (voorzitter NVB) plaatst de ambities van het KAN-platform in een breder kader. “Nederland staat voor enorme opgaven, naast de huidige aandacht voor corona moeten we vooral ook rekening houden met klimaat, natuur, stikstof en de woningbouw-opgave. Klimaatadaptief bouwen betekent dat we beter moeten kijken naar onderwerpen als waterberging, hittestress en groen in de stad. Dat vraagt om een andere manier van bouwen en investeren. Maar we moeten de stad ook leefbaar houden.”

“Bij natuur denken we aan stikstof, maar ook aan het versterken van natuurwaarden en biodiversiteit; dat zijn onderwerpen die je niet los kunt zien van elkaar. De discussie over uitleglocaties is naar mijn idee wat gepolariseerd, maar als we daar aan de slag willen zal klimaatadapief bouwen een belangrijke plek moeten krijgen. Het mooie is dat wij als sector ons bewust zijn van onze maatschappelijke verantwoordelijkheid. Ik zie veel intrinsieke motivatie. Maar de vraag is: kun je deze taak alleen bij de bouwsector en de consument neerleggen? Kun je het alleen bij de politiek neerleggen? Ik denk dat we samen aan de lat staan om te kijken hoe we klimaatadaptatieve, natuurinclusieve projecten kunnen realiseren die biodiversiteit bevorderen, en die de samenleving iets te bieden hebben. Dat kan, en het kan ook op een mooie manier.”

Deelnemen aan het KAN-platform
Claudia Bouwens legt uit hoe belangstellende partijen zich kunnen inschrijven en wat precies de spelregels zijn van het KAN-platform. Een belangrijke doelstelling is het uitwisselen van kennis en ervaringen. “Er is al ongelofelijk veel kennis beschikbaar, met name voor gemeentes. Wij gaan ervoor zorgen dat al die beschikbare informatie beter op de nieuwbouwopgave wordt toegesneden. Er moeten daarnaast ook betere verbindingen worden gemaakt tussen de verschillende disciplines die hierbij betrokken zijn.”

Er wordt momenteel een KAN-website gemaakt, en het KAN-platform gaat ook regelmatig digitale nieuwsbrieven versturen. Geïnteresseerde partijen die niet voldoen aan de voorwaarden voor deelname kunnen zich wél gewoon abonneren op de nieuwsbrief en zo op de hoogte blijven van alle relevante ontwikkelingen. “Alle informatie is open source”, aldus Bouwens. Het KAN platform is nu al te volgen op Twitter.

Twee mooie voorbeeldprojecten
Roy Nijenhuis van KondorWessels Projecten gaat vervolgens in op het project Stadsblokken Meinerswijk in Arnhem. Deze natuurinclusieve woningbouwontwikkeling voegt 71 hectare nieuwe natuur toe.

Frank Vonk, landschapsarchitect bij AM, vertelt over wonen op landgoed Wickevoort in Haarlemmermeer. Een ontwikkeling waarbij nieuwe woningen, bestaande voorzieningen en het landschap elkaar versterken.

Samen kun je meer
Jan Fokkema sluit het webinar af met een kort vragenrondje naar aanleiding van de vragen uit de chat. Er komen al enkele thema’s bovendrijven die vragen om verdere verdieping, zoals bijvoorbeeld de onderlinge verschillen tussen gemeenten als het gaat om regelgeving. In de afronding vat Jan Fokkema het KAN-gevoel mooi samen met een door Johan Remkes geïnspireerde oneliner: “Niet alles kan, maar samen kun je wél meer”.

Het KAN-platform wordt financieel en inhoudelijk mede ondersteund door het ministerie van BZK en RVO/DuurzaamDoor.